LEONARD COHEN
ZASTANAWIAM SIĘ,
ILU LUDZI
W TYM MIEŚCIE
Zastanawiam się, ilu ludzi w tym mieście
Mieszka w wynajętych pokojach,
Późno w nocy, kiedy patrzę na domy
Zdaje mi się, że widzę twarz w każdym oknie,
Patrząca na mnie,
A kiedy się odwracam,
Ciekaw jestem, jak wielu wraca do swych stołów
I zapisuje to.
(Przełożył Maciej Karpiński)
Fenomen twórczości Leonarda Cohena, poety – pieśniarza o nieprzemijającej popularności, polega na połączeniu poetyckiej głębi z lekkością i przystępnością, które mogą porwać każdego. Tłumacz i wykonawca jego ballad Maciej Zembaty powiedział kiedyś, że nie zdumiało go, gdy zobaczył na mazurskiej wsi tańczących weselników w rytm piosenki „Dzisiaj tu, jutro tam”.
Spektakl Tarnowskiego Teatru „Pieśni miłości i nienawiści” , w reżyserii Sławomira Gaudyna, chce nawiązać do dobrych tradycji teatru piosenki i przypomnieć znane utwory Cohena. W wyborze nie tylko piosenek, lecz także własnych wypowiedzi pieśniarza czuć potrzebę ironii, ciepła i wiarę w uczciwość przypisaną organicznie człowieczeństwu. Spisane przez Irę Nadela, myśli i wypowiedzi pieśniarza odsłaniają świat z perspektywy człowieka wrażliwego, poszukującego swojego w nim miejsca, którego największym zagrożeniem jest moralny relatywizm. Ocaleniem jest miłość, zdaje się mówić przeszło 70-cio letni poeta, który w tym roku odwiedził Polskę wraz z piękną kobietą i wokalistką Anjani Thomas w Studio Radiowym im. Agnieszki Osieckiej kilka utworów zaśpiewali razem, pięknie rozpoczynając polską wiosnę.
Na tarnowskiej scenie czołówka śpiewających aktorów, którzy z udziałem zespołu muzycznego wykonają kilkanaście piosenek Leonarda Cohena. Autor osobiście wyraził zgodę na wykorzystanie ich w tarnowskiej inscenizacji. Do najbardziej popularnych należą między innymi „Sisters of mercy” („Siostry miłosierdzia”, czy też „Dance me to the end of love” („Tańcz mnie po miłości kres”).
Wojciech Markiewicz
„(...) Bohater liryczny Cohena to człowiek wyobcowany, osamotniony, wędrujący. Człowiek, który , który . Wędruje on bez ustanku dlatego, że nie posiada miejsca, które byłoby jego własne, miejsca, gdzie czułby się mniej obco, gdzie byłby 'u siebie', ale także dlatego, że uparcie szuka swej ludzkiej tożsamości. Odnajduje ją nierzadko w miłości, ale miłość u Cohena, choć traktowana jako ucieczka przed osamotnieniem, najczęściej kończy się powrotem do samotności, gdyż wędrujący bohater jego wierszy jest tym, który stracił umiejętność oddania się bez reszty uczuciu. Człowiek, którego wnikliwy portret maluje poeta w swoich wierszach, jest produktem współczesnej cywilizacji.
W świecie pozornych związków międzyludzkich, w świecie, gdzie pośpiech powoduje zdawkowość gestów, zaś hałas zagłusza słowa, nie ma miejsca dla człowieka autentycznego, takiego, który chciałby odnaleźć swą tożsamość, zrozumieć, kim jest i z taką wiedzą skierować się ku innym ludziom, aby poprzez nich wzbogacać i rozwijać swą osobowość, a wraz z nią świat, którego pragnie być częścią (...)”.
Maciej Karpiński („Życie Literackie”, Nr 1350)
LEONARD NORMAN COHEN
Kanadyjski poeta, powieściopisarz i piosenkarz, urodził się w roku 1934 w Montrealu. Pochodzi z zamożnej, żydowskiej rodziny wywodzącej się z Polski. Ukończył Uniwersytet McGill. Już w trakcie studiów osiągnął prestiżową nagrodę Mac Naughton Prize za osiągnięcia literackie. Jego debiut poetycki nastąpił w roku 1956. Tworząc poza ówczesnymi nurtami poezji amerykańskiej, nawiązał do tradycji beatników, recytując wiersze przy akompaniamencie zespołu jazzowego. Kilka lat spędził w Grecji na wyspie Hydra, gdzie napisał swoje najbardziej znane utwory, m.in. powieść "Piękni przegrani” (Beautiful Losers) oraz klasyczną piosenkę "Ptak na drucie" (Bird On A Wire). Leonard Cohen wiele podróżował, prowadząc intensywne życie towarzyskie, zawsze otaczany pięknymi kobietami. Mieszkał w Londynie, Nowym Jorku, na wyspie Hydra, Nashville, Bombaju, Los Angeles. Jego głośne romanse z piosenkarkami: Judy Collins, Joni Mitchell, Nico oraz Janis Joplin (tę ostatnią upamiętnił w piosence Chelsea Hotel #2) dodawały mu sławy i dostarczały inspiracji twórczej. Fenomenem jest ogromna popularność Cohena w Polsce. Jego występom w Polsce w 1985 towarzyszyła atmosfera politycznej sensacji, która nie przeszkodziła jednak odbyć trasę koncertową, gdzie wielotysięczne tłumy wypełniały sale. Było to zasługą Macieja Zębatego i Macieja Karpińskiego, którzy są autorami tłumaczeń tekstów piosenek Cohena. Maciej Zembaty, przyjaciel Cohena, od lat popularyzuje jego ballady wykonując je na rozlicznych koncertach, wydając płyty. W latach 1994 – 1999 Cohen przebywa w buddyjskim klasztorze Zen na górze Mount Baldy pod Los Angeles, gdzie odnajduje spokój ducha. Przebywał tam pod imieniem Jikan, co znaczy "Cichy". Po opuszczeniu klasztoru wydał we współpracy autorskiej z Sharon Robinson album Ten New Songs ("Dziesięć nowych piosenek"). Pomimo światowego sukcesu płyty Cohen nie dał się namówić na występy publiczne. Wrócił do domu w Los Angeles i odbył kilka egzotycznych podróży, m.in. do Indii. Rok 2002 przyniósł kompilację The Essential Leonard Cohen - wyboru nagrań dokonał sam artysta. W 2003 roku Cohen otrzymał medal "The Order of Canada", najwyższe odznaczenie państwowe Kanady przyznane mu za wybitny wkład w rozwój kanadyjskiej kultury. Natomiast w roku 2006 Cohen został uhonorowany członkostwem w Canadion Songwriteres Hall of Fame. Nad nowym albumem, Dear Heather, pieśniarz pracował m.in. z Sharon Robinson i Anjani Thomas. Wielkim powodzeniem cieszył się film dokumentalny „I`m Your Man”, który na ekrany polskich kin wszedł w roku 2006. Występuje w nim sam Leonard Cohen opowiadając o swoim życiu i marzeniach, natomiast o wpływie Cohena na swoją twórczość mówią takie gwiazdy jak Bono, muzycy zespołu U2, Nick Cave.. Najnowsze wiersze oraz fragmenty prozy poetyckiej Leonarda Cohena ukazały się w 2006 roku w bogato ilustrowanej przez samego autora książce "The Book Of Longing" („Księga tęsknoty” - polskie wydanie nakładem wydawnictwa REBIS w przekładzie Daniela Wyszogrodzkiego).
„PIEŚNI MIŁOŚCI I NIENAWIŚCI”
LEONARDA COHENA
SCENARIUSZ I REŻYSERIA
SŁAWOMIR GAUDYN
PIOSENKI WIERSZE I CYTATY Z LISTÓW I WSPOMNIEŃ
LEONARD COHEN
TŁUMACZENIA
MACIEJ KARPIŃSKI
Wiersze i teksty piosenek
MACIEJ ZEMBATY
Teksty piosenek
WOJCIECH FLADZIŃSKI
Cytaty z listów i wspomnień Leonarda Cohena
B.Nadel „Różne postawy . Życie Leonarda Cohena”.
Wyd. Prószyński i S-ka,W-wa 2000 r.
ARANŻACJAE PIOSENEK I PRZYGOTOWANIE WOKALNE
TOMASZ BENN
KONSULTACJE WOKALNE
ELŻBIETA KUZEMKO-RAUSZ
SCENOGRAFIA I REŻYSERIA ŚWIATEŁ
JERZY BODUCH
PROJEKTY KOSTIUMÓW
WSPÓŁPRCA ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH I TECHNICZNYCH IM. J. SZCZEPANIKA W TARNOWIE, UCZENNICE - SABINA GĄSIOR, LIDIA SCHABOWSKA, OPIEKA ARTYSTYCZNA - BARBARA MAREK
ZDJĘCIA I MONTAŻ FILMU
MACIEJ FLAUMENHAFT
W FILMIE WYKORZYSTANO
FRAGMENTY FILMÓW DOKUMENTALNYCH Z ŻYCIA LEONARDA COHENA, ZE ZBIORÓW PRYWATNYCH
JARKKO ARJATSALO (FINLANDIA)
ASYSTENT REŻYSERA
MAREK KĘPIŃSKI
INSPICJENT, SUFLER
KRYSTYNA FUDYMA
PIOSENKI LEONARDA COHENA
wykonywane w spektaklu
1. MEMORIES / Wspomnienia /
2. HEY THAT’S NO WAY TO SAY GOODBYE / Maleńka, nie wolno się żegnać w ten sposób /
3. BIRD ON A WIRE / Ptak na drucie /
4. YOU KNOW WHO I AM / Kim jestem, Ty wiesz /
5. SEEMS SO LONG AGO, NANCY / Wydaje się tak dawno, Lancy /
6. CHELSEA HOTEL # 2 / Hotel Chelsea #2 /
7. SISTERS OF MERY / Siostry miłosierdzia /
8. SUZANNE / Zuzanna /
9. FAMOUS BLUE RAINCOAT / Słynny niebieski prochowiec /
10. ONE OF US CANNOT BE WRONG / Jedno z nas nie może się mylić /
11. DANCE ME TO THE END OF LOVE / Tańcz mnie po miłości kres /
12. STORY OF ISAAC / Opowiadanie Izaaka /
13. WHO BY FIRE / Kto w płomieniach /
14. HALLELUJAH / Alleluja /