II edycja programu „Szpital Dobrej Praktyki Żywienia Klinicznego – Leczenie przez żywienie” dobiegła końca. Celem programu jest upowszechnianie w polskich szpitalach dobrych praktyk żywienia klinicznego. Według obowiązujących przepisów powinno ono być standardem dostępnym w każdym polskim szpitalu, niestety według ekspertów nie wszędzie pacjenci mają do niego odpowiedni dostęp. Do programu zgłosiło się 58 placówek z całej Polski. Rada ekspertów, po zakończeniu certyfikacji nagrodziła 19 szpitali. Wśród laureatów znalazły się 2 szpitale na terenie województwa małopolskiego. Są to: 5 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką oraz Szpital Wojewódzki im. św. Łukasza SP ZOZ w Tarnowie. Oficjalne wręczenie certyfikatów odbyło się 11 czerwca podczas zjazdu POLSPEN.

- Placówki te spełniają wysokie standardy w żywieniu klinicznym co z pewnością ma wpływ na szybszy powrót pacjentów do zdrowia oraz lepsze rokowania w chorobach przewlekłych. W szpitalach leczenie żywieniowe jest dostępne dla każdego pacjenta ze wskazaniami i jest dostosowane do indywidualnych potrzeb chorego – podkreśla prof. dr hab. n. med. Stanisław Kłęk, prezes Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu.

Żywienie kliniczne polega na podawaniu odpowiednich dawek substancji odżywczych (energii, białka, elektrolitów, witamin, pierwiastków śladowych i wody) w postaci płynnych diet doustnych lub sztucznego odżywiania (żywienie dojelitowe lub pozajelitowe). Odpowiedni dobór diety i sposobu jej podania pozwala poprawić lub utrzymać stan odżywienia pacjenta, a w wielu przypadkach jest gwarancją szybszego powrotu do zdrowia. Niestety, w praktyce bardzo często nie zwraca się uwagi na stan odżywienia chorych, a leczenie żywieniowe jest rozpoczynane lub jest prowadzone za krótko i za późno. Ostatnie lata wyraźnie pokazały problem polskich szpitali, polegający na niewykorzystaniu refundacji na diety pozajelitowe i dojelitowe. Pacjenci, którzy nie mogli przyjmować diet doustnych, bardzo często po prostu głodowali, ponieważ w szpitalu nie było prowadzone odpowiednie żywienie kliniczne. - Jeżeli pacjent nie jest w stanie samodzielnie przyjmować pokarmów, powinien otrzymać leczenie poza i dojelitowe. Preparaty te są refundowane w ramach leczenia pacjenta – podkreśla prof. dr hab. n. med. Stanisław Kłęk.

W ramach programu Rada Ekspertów opracowała kryteria Dobrej Praktyki Żywienia Klinicznego, które są podstawą uzyskania certyfikatu. Dla realizacji tych zasad niezbędne jest dokonywanie rzetelnej i regularnej oceny stanu odżywienia pacjenta oraz udostępnienie leczenia żywieniowego każdemu pacjentowi ze wskazaniami do takiego leczenia.

- Wprowadzenie działań mających na celu poprawę efektywności terapii żywieniowych stosowanych w szpitalach jest niezbędnym elementem niosącym za sobą pozytywne konsekwencje zarówno dla pacjenta, jak i samej placówki. Efektywna terapia żywieniowa w leczeniu pooperacyjnym pacjenta pozwala na ograniczenie powikłań, co przekłada się na koszty leczenia i czas pobytu w szpitalu. Niestety nadal powszechne jest niedożywienie szpitalne. Wielokierunkowe konsekwencje niedożywienia przekładają się nie tylko na efekty leczenia, ale także stan zdrowotny po zakończeniu terapii – wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Stanisław Kłęk.

Podczas wręczenia certyfikatów eksperci podsumowali przebieg certyfikacji, z którego płynie wiele ciekawych wniosków. - Deklaracje składane przez szpitale w formularzu zgłoszeniowym nie zawsze są faktycznie przestrzegane w rzeczywistym funkcjonowaniu szpitali. Do najsłabszych punktów certyfikacji należy poradnictwo ambulatoryjne, dostęp do kompletnych mieszanin oraz cykliczne szkolenia personelu. Najlepiej z kolei wypadły diagnostyka laboratoryjna i dostęp do leków, diet medycznych oraz preparatów do żywienia i sprzętu – komentuje dr n. med. Michał Jankowski, adiunkt Katedry Chirurgii Onkologicznej CM UMK, Centrum Onkologii w Bydgoszczy. Jednak jak zapewniają organizatorzy, pomimo różnic między zgłoszeniami a rzeczywistością, szpitale wykazywały dobre przygotowanie do certyfikacji, a procedury i praktyka były oparte na powszechnie uznanych standardach.

Certyfikat przyznawany jest na dwa lata. Organizatorem programu jest Polskie Towarzystwo Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu (POLSPEN), a swoim patronatem program objęli: Ministerstwo Zdrowia, Narodowy Fundusz Zdrowia, Polskie Towarzystwo Żywienia Klinicznego, Polskie Towarzystwo Żywienia Klinicznego Dzieci, Towarzystwo Chirurgów Polskich, Polskie Towarzystwo Chirurgii Onkologicznej, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Naczelna Izba Aptekarska, Polska Federacja Szpitali, Polska Unia Szpitali Klinicznych, Stowarzyszenie Apetyt na Życie oraz Farmakoekonomika Szpitalna.

Fot. mat. prasowe