Informacje dla wyborcy
access_time 2011-09-22 12:23:54
Kogo wybieramy? SEJM I SENAT – ZADANIA I KOMPETENCJE 9 października 2011r. wybierzemy 460 posłów i 100 senatorów. 460 posłów tworzy Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. 100 senatorów tworzy Senat Rzeczypospolitej Polskiej. Sejm i Senat to z kolei polski parlament, dlatego na Sejm RP mówi się czasem „izba niższa polskiego parlamentu” a na Senat RP – „izba wyższa polskiego parlamentu” lub „po prostu – druga izba parlamentu”. Sejm i Senat sprawują w Polsce władzę ustawodawczą, co oznacza, że głównym zadaniem parlamentu jest tworzenie prawa obowiązującego każdego z nas. Ponadto Sejm ma największy wpływ na skład personalny Rady Ministrów – a więc polskiego rządu. To rząd sprawuje tzw. władzę wykonawczą, która sięga do naszego życia codziennego za pomocą urzędów, do których musimy chodzić (Urząd Skarbowy, ZUS, biuro paszportowe), także poprzez funkcjonowanie policji, wojska, straży pożarnej. Obsada personalna Rady Ministrów (stanowiska Prezesa Rady Ministrów – czyli Premiera – i innych ministrów, ich zastępców) jest w ogromnym stopniu odzwierciedleniem składu politycznego Sejmu. Odzwierciedleniem tego, ilu posłów mają poszczególne ugrupowania, ponieważ do stabilnego rządu potrzebna jest liczba co najmniej 231 posłów, popierających rząd. W istocie rzeczy właśnie o tym zdecydujemy 9 października. Po wejściu w życie Traktatu Lizbońskiego, parlamentowi przysługuje też prawo udziału w procesie tworzenia prawa Unii Europejskiej. Naturalnie Sejmowi i Senatowi przysługuje znacznie więcej kompetencji kreacyjnych (kompetencji do wyboru lub współwyboru określonych osób) na funkcje państwowe. Tytułem przykładu można wymienić: sędziów Trybunału Konstytucyjnego, prezesa Najwyższej Izby Kontroli, prezesa Narodowego Banku Polskiego, Rzecznika Praw Obywatelskich. KOMPETENCJE POSŁÓW I SENATORÓW Poseł czy senator nie jest wysłannikiem reprezentującym w Sejmie swoich wyborców. Tak długo jak tego nie zrozumiemy, będziemy rozczarowani każdym posłem i każdym senatorem. Oni nie załatwiają niczego dla konkretnego wyborcy, ponieważ poseł czy senator nie jest pełnomocnikiem konkretnego wyborcy. Zgodnie z Konstytucją, posłowie i senatorowie są reprezentantami całego Narodu, a nie tylko okręgu wyborczego, z którego zostali wybrani. Poseł i senator mają po prostu dobrze wykonywać swoje obowiązki. W ten sposób jakość polskiego prawa ma szansę stawać się coraz lepsza. Jaśniejsze i bardziej przejrzyste prawo, a także prawo pełniej realizujące zasady konstytucyjne (np. zasadę równości) sprawi, że życie każdego z nas, także określonego wyborcy,będzie łatwiejsze. System wyborczy Ilu wybieramy posłów w okręgu? Zasadniczo liczba posłów wybieranych w okręgu wyborczym zależy od liczby mieszkańców okręgu wyborczego. Liczbę mieszkańców okręgu wyborczego dzieli się przez ustawowo określoną liczbę zwaną normą przedstawicielską. Efektem tego działania jest liczba posłów wybieranych w danym okręgu. Zasadniczo norma przedstawicielska powstaje wskutek podzielenia liczby mieszkańców Polski przez ilość posłów. Szczegółowe obliczenia są zadaniem organów wyborczych. Minimalna liczba posłów wybieranych w okręgu wyborczym została określona w ustawie i wynosi 7 posłów. Miasto Tarnów należy do Okręgu wyborczego do Sejmu nr 15 Granice: Powiaty: bocheński, brzeski, dąbrowski, proszowicki, tarnowski, wielicki Miasto na prawach powiatu: Tarnów Liczba mieszkańców: 720 636 Liczba wyborców: 571 374 Mandatów: 9 Liczba, komitetów, które zarejestrowały listy: 8 Liczba, kandydatów ze wszystkich list: 137 Liczba mieszkańców Tarnowa: 111 774 Liczba wyborców w Tarnowie: 92 794 Ilu wybieramy senatorów w okręgu? W jednym okręgu wyborczym będziemy wybierać jednego senatora. Po raz pierwszy w tegorocznych wyborach głosowanie do Senatu odbędzie się w jednomandatowych okręgach wyborczych. Okręgi wyborcze do Sejmu nie będą zatem tożsame z okręgami wyborczymi do Senatu, chociaż głosowanie będzie odbywać się w tych samym obwodowych komisjach wyborczych. Miasto Tarnów należy do Okręg wyborczy do Senatu nr 35 Granice: powiaty: dąbrowski, tarnowski oraz miasto na prawach powiatu: Tarnów Liczba mieszkańców: 369 876 Liczba wyborców: 294 946 Mandatów: 1 Liczba mieszkańców Tarnowa: 111 774 Liczba wyborców w Tarnowie: 92 794 Ile potrzeba głosów, żeby mój kandydat został posłem? Przed wyborami tego nie wiemy. Nie wiemy jaka jest liczba głosów, która zagwarantuje naszemu kandydatowi uzyskanie mandatu posła. W pierwszej kolejności komisje wyborcze ustalają jaką ilość mandatów poselskich wyborcy przydzieli okręgowym listom wyborczym określonych komitetów wyborczych. Mandaty przypadające określonej liście kandydatów (okręgowej liście kandydatów określonego komitetu wyborczego) są przydzielane tym kandydatom, którzy uzyskali kolejne największe wyniki indywidualne. Ile potrzeba głosów, żeby mój kandydat został senatorem? Senatorem zostanie kandydat z danego okręgu wyborczego, który otrzyma największą liczbę głosów. Musi to być zatem liczba głosów większa od liczby głosów oddanych na wszystkich konkurentów startujących na senatora w tym samym okręgu wyborczym. Inaczej niż w wyborach prezydenckich czy wyborach burmistrzów, wójtów i prezydentów miast, nie musi to być jednak liczba wyższa od połowy wszystkich ważnie oddanych głosów (ponad 50%). Jeżeli zatem na 100 tys. głosujących w okręgu wyborczym jeden kandydat na senatora uzyska 20 tys. głosów, a kolejni 19 tys., 18 tys., 17 tys., 16 tys. i 10 tys., senatorem zostanie pierwszy z kandydatów. Ponieważ liczba głosów oddanych na pierwszego kandydata (20 tys.) jest liczbą wyższą, niż liczba głosów oddanych na któregokolwiek innego kandydata. Nie zmieni tego fakt, że łączna suma głosów oddanych na konkurentów nowo wybranego senatora wyniosła 80 tys. głosów, a w skali okręgu nowo wybrany senator uzyskał tylko 20%. Zatem ilość głosów potrzebna do wyboru kandydata na senatora zależy od wielu czynników i przed wyborami nie można jej przewidzieć z pewnością wynoszącą 100%. Czy zawsze wchodzi pierwszy z listy? Mandaty przypadające określonej liście kandydatów (okręgowej liście kandydatów określonego komitetu wyborczego) są przydzielane tym kandydatom, którzy uzyskali kolejne największe wyniki indywidualne. O przyznaniu mandatu określonemu kandydatowi z listy wyborczej komitetu wyborczego decyduje tylko i wyłącznie indywidualny wynik wyborczy tego kandydata. Innymi słowy kolejność do objęcia mandatu zależy od liczby głosów oddanych na kandydata, nie zależy natomiast od miejsca kandydata na liście. Jeżeli pierwszy na liście dostanie mniej niż konkurenci z tej samej listy, może nie uzyskać mandatu. Wiele zależy od wyborców, którzy nie zadając sobie trudu potrzebnego dla poznania poszczególnych kandydatów, głosują „z automatu” na pierwszego kandydata z listy określonego komitetu wyborczego. Głosując na kandydata X kierują się w istocie personalnymi sympatiami do liderów ogólnopolskich lub po prostu do szyldu partii politycznej tworzącej określony komitet wyborczy. Jest to działanie w pewnym sensie sensowne, ponieważ wynik komitetu w skali kraju będzie miał decydujące znaczenie dla wyłonienia składu rządu. Niemniej jest to jedynie pierwszy stopień wtajemniczenia. Bowiem świadome wskazanie nie tylko określonej listy, ale także świadomy wybór kandydata, określonego z imienia i nazwiska, zwiększa wpływ wyborcy nie tylko na polityczną, ale także na personalną obsadę Sejmu. W przeciwnym wypadku oddajemy decyzję tym, którzy układali listy wyborcze, czyli – w praktyce – liderom partii politycznych. Ilu z listy wchodzi? Liczba mandatów przypadających danej liście wyborczej zależy od tego ile głosów uzyskała ta lista, ile głosów uzyskały listy konkurencyjne oraz ile mandatów przypada na okręg wyborczy, w którym listy funkcjonują. Nie sposób zatem przewidzieć przed wyborami, ile osób wejdzie z danej listy wyborczej. Co to jest okręg wyborczy i obwód wyborczy? Okręg wyborczy to część Polski, z której wybiera się określoną liczbę posłów (7-20 w najbliższych wyborach) – okręg wyborczy do Sejmu lub też część Polski z terenu której wybiera się jednego senatora – okręg wyborczy do Senatu. W najbliższych wyborach wybierzemy posłów w 41 okręgach wyborczych, a senatorów w 100 okręgach wyborczych. Tymczasem obwód głosowania to obszar właściwości pojedynczej obwodowej komisji wyborczej, w której wyborca fizycznie wrzuca kartę do urny wyborczej. Takich obwodów w najbliższych wyborach będzie 24182. Mimo że do Sejmu i do Senatu mamy różne okręgi wyborcze, głosowanie do obydwu izb parlamentu odbędzie się w tych samych obwodach wyborczych. Kampania wyborcza Skąd pochodzą pieniądze na kampanię? Zasadniczo – nie wdając się w kwestie proceduralne – pieniądze na kampanię pochodzą z wpłat osób prywatnych, a także z kieszeni samych kandydatów. Wpłaty indywidualne, także dokonywane przez kandydatów – są jednak prawnie ograniczone. Komitety wyborcze mają także ustawowo określone limity wydatków na kampanię wyborczą. Celem ograniczenia ilości pieniędzy, które komitety wyborcze mogą wydać na kampanię jest to, aby kandydaci przekonywali wyborców swoimi zaletami, inteligencją, doświadczeniem, moralnością, postawą życiową, a nie ilością reklam wyborczych. W praktyce powoduje to także omijanie limitów wydatków, ale przynajmniej w pewnym stopniu wpływa jednak na zwiększenie poziomu kampanii wyborczej. Czy moje miasto finansuje organizację wyborów parlamentarnych? Pieniądze na organizację wyborów należy odróżnić od pieniędzy na kampanię wyborczą. Organizacja wyborów to po prostu funkcjonowanie wszystkich komisji wyborczych, wynagrodzenie dla ich członków, koszt druku kart do głosowania, koszt funkcjonowania systemu informatycznego, dzięki któremu możemy śledzić wyniki wyborów z poszczególnych komisji obwodowych niemal na bieżąco w Internecie. Wydatki te są finansowane z budżetu państwa, jedynie za pośrednictwem budżetu gminy, jako tzw. zadania zlecone samorządowi terytorialnemu. Pieniądze na organizację wyborów parlamentarnych nie uszczuplają zatem innych wydatków samorządu terytorialnego, ponieważ nie ma możliwości wzajemnego „przesuwania” tych pieniędzy w budżecie gminy (miasta). Jak poznać program kandydujących partii i poszczególnych kandydatów? Najczęściej partie i kandydaci przedstawiają swoje propozycje na stronach internetowych. Poza tym, od 24 września do 7 października w mediach publicznych (radiu i telewizji) będziemy mogli obejrzeć i wysłuchać bezpłatne audycje komitetów wyborczych. W związku z niedawnym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, dozwoloną są także płatne spoty telewizyjne czy radiowe komitetów wyborczych.
Komentarze...
testststs 10,2,9,1,A