Pomnik wielkiego tarnowianina
access_time 2008-04-17 13:50:40
10 czerwca na ul. Wałowej zostanie odsłonięty pomnik Romana Brandstaettera. Pomnik stanie na rogu ulic Wałowej i Rybnej. Odsłonięciu towarzyszyć będzie kilka dodatkowych imprez, m.in. promocja książek, spektakl teatralny i happening historyczny. Autorem rzeźby jest tarnowski artysta Jacek Kucaba.

Na rogu ulicy Wałowej i Rybnej stanie 10 czerwca pomnik Romana Brandstaettera, pisarza, poety, dramaturga, tłumacza, urodzonego w Tarnowie przed 102 laty, zmarłego w 1987 roku w Poznaniu. Odsłonięciu pomnika towarzyszyć będzie m.in. promocja dwóch książek - "Roman Brandstaetter - na skrzyżowaniu kultur, tradycji i religii" oraz "Pisma przypomniane i odszukane" Jerzego Brauna, odbędzie się specjalnie przygotowany na tą okazję spektakl oraz happening historyczny, który poprowadzi współczesnych tarnowian śladami Brandstaettera, na ulice przedwojennego miasta, w którym to autor spędził wiele lat życia. Urząd Miasta Tarnowa przygotowuje również okolicznościowe wydanie "Wiadomości Tarnowskich".

Autorem rzeźby jest tarnowski artysta Jacek Kucaba, pomnik z brązu mieć będzie około dwóch metrów wysokości. Pomnik odsłonięty zostanie o godzinie 12.00, tego samego dnia wieczorem odbędzie się w tarnowskim teatrze uroczyste spotkanie poświęcone Romanowi Brandstaetterowi. Wiersze poety zaprezentują uczniowie tarnowskich szkół, osobę tarnowskiego twórcy, związanego przez wiele lat z Poznaniem przypomni ksiądz prof. Jan Kanty Pytel - prezes Stowarzyszenia im. Romana Brandstaettera w Poznaniu.

Widzowie obejrzą również spektakl "Upadek kamiennego domu", zrealizowany w Tarnowie przez Kazimierza Brauna, na podstawie sztuki R. Brandstaettera.


Roman Brandstaetter (1906-1987) pisarz, poeta, dramaturg, tłumacz. Urodził się w żydowskiej rodzinie inteligenckiej, jako syn Ludwika i Marii z domu Brandstaetter. Jego dziadek, Mordechaj Dawid Brandstaetter (1844-1928), był właścicielem tłoczni oleju lnianego w Tarnowie, jak również znanym nestorem literatury hebrajskojęzycznej, autorem wielu opowiadań i nowel. Brandstaetter ukończył szkołę powszechną oraz Gimnazjum Męskie im. Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie, a egzamin dojrzałości zdał w 1924 r., w Krakowie. Tam też studiował filozofię i filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Już w czasie studiów zadebiutował jako poeta, publikując w 1926 roku na łamach Kuriera Literacko-Naukowego wiersz "Elegia o śmierci Sergiusza Jesienina".

Po ukończeniu studiów przebywał w latach 1929-1931 na rządowym stypendium w Paryżu, gdzie prowadził badania nad działalnością polityczno-społeczną Adama Mickiewicza. Praca ta zaowocowała tytułem doktora filozofii, który otrzymał w 1932r. Po powrocie z Paryża, przez rok pracował jako nauczyciel języka polskiego, później podjął pracę literacką i publicystyczną drukując w Kurierze Literacko-Naukowym i Miesięczniku Żydowskim. Wydał również szkice historyczno-literackie.

Krótko po wybuchu II wojny światowej Roman Brandstaetter przeniósł się do Wilna, gdzie w 1940 roku poślubił Tamarę Karren. Po kilkumiesięcznym pobycie w Wilnie oboje z żoną udali się do Jerozolimy, poprzez Moskwę, Baku, Iran i Irak. W tym czasie powstał pierwszy z dramatów Brandstaettera zatytułowany "Kupiec warszawski" (1940-1941). W Jerozolimie autor początkowo współpracował z hebrajskimi wydawnictwami, prasą i teatrem. Następnie, dzięki pomocy profesora Stanisława Kota, który był nauczycielem Brandstaettera na Uniwersytecie Jagiellońskim, otrzymał posadę w nasłuchu radiowym Polskiej Agencji Telegraficznej, gdzie pracował aż do czasu swojego wyjazdu z Palestyny. W okresie 1941-1946, napisał pięć kolejnych dramatów, których nigdy nie wystawił na scenie. Wtedy też powstał "Powrót syna marnotrawnego", jeden z jego najwybitniejszych dramatów.

W 1945 rozszedł się z żoną Tamarą, rok później wyjechał do Egiptu, a stamtąd do Rzymu, gdzie przyjął chrzest i poślubił Reginę z Brochwiczów Wiktorównę. We Włoszech, zainspirowany postacią św. Franciszka i pięknem Asyżu, napisał prozatorskie "Kroniki Asyżu" (1947) oraz misterium "Teatr Świętego Franciszka" (1947). Tam też stworzył kolejne dramaty: "Noce narodowe" (1946/1947) i "Przemysław II" (1948).

Po powrocie do Polski w 1948, zamieszkał w Poznaniu, gdzie otrzymał posadę kierownika literackiego Teatru Polskiego, a następnie Teatru Wielkiego. W 1950 Brandstaetter przeniósł się do Zakopanego, gdzie spędził 10 lat. Tam stworzył m. in. "Upadek Kamiennego domu" (1950). W 1960 r. Brandstaetter powrócił do Poznania i oddał się wyłącznie pracy literackiej. Roman Brandstaetter zmarł na zawał serca 27 września 1987 roku.

Komentarze...
testststs 10,2,9,1,A