[[fotka1]]13 czerwca 1940 roku z więzienia w Tarnowie hitlerowcy wyprowadzili 753 więźniów. W trakcie pobytu w łaźni, w drodze na dworzec kolejowy oraz z samego dworca uciekło lub zostało wycofanych z transportu 25 osób. 14 czerwca 1940 roku hitlerowcy deportowali do nowo utworzonego obozu koncentracyjnego Auschwitz pozostałych 728 Polaków, głównie młodych ludzi, członków podziemnych organizacji niepodległościowych, żołnierzy kampanii wrześniowej 1939 roku. W godzinach popołudniowych pociąg wjechał na rampę w pobliżu budynków monopolu tytoniowego w Oświęcimiu. Pierwszych więźniów KL Auschwitz zapędzono do pomieszczeń w podziemiach, ponieważ obóz nie był jeszcze przygotowany na przyjmowanie transportów.

[[fotka2]]Od 14 czerwca do obozu KL Auschwitz przywożono więźniów – najpierw tylko Polaków, potem Żydów, Cyganów, jeńców sowieckich i wielu innych. Zgięło tam 75 tysięcy Polaków – na skutek nieludzkich warunków, głodu, wyniszczającej pracy, maltretowania, egzekucji przez powieszenie i rozstrzelanie, zabijania śmiercionośnymi zastrzykami i w komorach gazowych. Polacy stanowili 37 procent wszystkich zarejestrowanych więźniów Auschwitz, byli założycielami i aktywnymi działaczami obozowego ruchu oporu, który systematycznie informował polski rząd emigracyjny i wolny świat o nazistowskich zbrodniach.

Chrześcijańskie Stowarzyszenie Rodzin Oświęcimskich - przy poparciu prezydentów Tarnowa i Oświęcimia - od lat zabiega o ustanowienie 14 czerwca Dniem Pamięci o Polskich Ofiarach Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych, a 27 stycznia - Dniem Pamięci o Holocauście.

"Dwa miasta Oświęcim i Tarnów, połączone kiedyś bardzo smutną historią pierwszego transportu do obozu KL Auschwitz, dziś łączą się ponownie – Pociągiem Pamięci, wystawami… Chcemy żeby inni pamiętali, że pierwszymi więźniami byli Polacy z Tarnowa" – powiedział prezydent miasta Tarnowa Mieczysław Bień.

[[fotka3]]Rocznica deportacji pierwszych polskich więźniów do Auschwitz będzie obchodzona bardzo uroczyście – 13 czerwca w Tarnowie, 14 czerwca w Oświęcimiu. Przygotowano kilka wystaw. Pierwsza z nich już została otwarta i jest dostępna w Tarnowskim Centrum Kultury. To fotografie byłych więźniów KL Auschwitz, między innymi Józefa Stówa, Kazimierza Zająca i Eugeniusza Niedojadło zrobione przez trójkę młodych ludzi. „Byłem kim jesteście, będziecie kim jestem. Życzę Wam żebyście przeżyli swoje życie i doczekali mojego wieku.” – powiedział Eugeniusz Niedojadło – więzień nr 213. Jego książka „Bilans życia” ukaże się z okazji obchodzonej rocznicy. To wspomnienia, przeżycia, doświadczenia związane z pobytem w obozie, ale też bilans 85 lat życia autora.

Z Tarnowa pojedzie do Oświęcimia Pociąg Pamięci. Przygotowano 500 miejsc dla wszystkich chętnych. W uroczystościach oświęcimskich weźmie udział tarnowska młodzież i byli więźniowie. Pociągiem Pamięci może pojechać każdy, kto chciałby jeszcze raz przypomnieć sobie i przeżyć te trudną lekcję historii. Szczegółowe informacje o obchodach zostaną dołączone pod tekstem.

PROGRAM OCHODÓW 65 ROCZNICY DEPORTACJI PIERWSZYCH WIĘŹNIÓW POLITYCZNYCH DO KL AUSCHWITZ

13 czerwca, poniedziałek, Tarnów

- 8.00 - otwarcie Krajowej Wystawy Filatelistycznej poświęconej I transportowi więźniów do obozu w KL Auschwitz (Hotel Tarnowia)
- 8.45 - złożenie kwiatów pod tablicą pamięci - dawny budynek Gestapo, ul. Urszulańska
- 9.00 - odsłonięcie pamiątkowej tablicy - Zakład Karny w Tarnowie, zwiedzanie cel, złożenie kwiatów.
- 10.00 - uroczysta sesja Rady Miasta, promocja książki "Bilans Życia" - obozowe wspomnienia Eugeniusza Niedojadło
- 11.30 - przemarsz pod pomnik I Transportu
- 11.45 - główna uroczystość złożenia hołdu ofiarom I transportu polskich więźniów politycznych do obozu w KL Auschwitz - Pomnik I transportu. Oficjalne wystąpienia, wystawa malarstwa Jerzego Skolimowskiego związana z gehenną obozową, plenerowa wystawa fotografii I transportu do KL Auschwitz
- 13.00 - odsłonięcie pamiątkowej tablicy na budynku dworca PKP
- 13.20 - otwarcie wystawy poświęconej I transportowi - Dworzec PKP - hol główny
- 14.00 - wyjazd do Złotej
- 16.00 - msza św. w kościele w Złotej

14 czerwca, wtorek, Tarnów - Oświęcim

- 8.00 - odjazd specjalnego Pociągu Pamięci do Oświęcimia - byli więźniowie, politycy, goście, młodzież tarnowskich szkół, radni Tarnowa - krótki postój na stacji Kraków
- 10.30 - przyjazd do Oświęcimia i transfer do Muzeum - w hali dworca PKP wystawa
- 12.00 - nabożeństwo ekumeniczne w pobliżu Ściany Śmierci i Bloku 11
- 13.15 - oficjalne wystąpienia pod Ścianą Śmierci
- 13:30 - Monopol Tytoniowy - budynek I Transportu - wmurowanie kamienia węgielnego pod Państwową Wyższą Szkołę w Oświęcimiu
- 15.00 - otwarcie wystawy "Póki żyjemy"
- 16.30 - odjazd Pociągu Pamięci do Tarnowa
- 19.00 - podsumowanie uroczystości i koncert w OCK

15 czerwca, środa, Oświęcim

- spotkania byłych więźniów z młodzieżą w oświęcimskich szkołach