Akcja III Most polegała na dostarczeniu kurierów Rządu Rzeczpospolitej na uchodźstwie na tereny okupowanej Polski oraz przewiezieniu zdobytych nad Bugiem części rakiety V-2 wraz z elementami pocisku z powrotem do Anglii. Pozwoliło to aliantom na przygotowanie się do obrony przed atakami z tajnej broni Hitlera. Akcja została przeprowadzona nocą 25/26 lipca 1944 r. Aliancki samolot „Dakota" przyleciał z Brindisi w północnych Włoszech i lądował na konspiracyjnym lotnisku „Motyl" w Wał-Rudzie koło Zabawy. Przerzucenie zdobytych fragmentów V-2 miało niesłychanie dramatyczny przebieg, co opisuje w książce “Akcja 3-ci most” zmarły w ubiegłym roku Zdzisław Baszak, który był wówczas zastępcą dowódcy osłony lądowiska „Motyl”. Tym niemniej, ostatecznie operacja okazała się wielkim sukcesem.

Program obchodów 81. rocznicy akcji "III Most"

Uroczystości w Wał Rudzie rozpoczną się o godzinie 9.30 przy pomniku poświęconym uczestnikom operacji. W planach są oficjalne wystąpienia, hymn państwowy, apel pamięci, salwa honorowa oraz złożenie wieńców. Następnie, o godzinie 11, w Sanktuarium bł. Karoliny Kózkówny w Zabawie odprawiona zostanie msza święta w intencji bohaterów Operacji Most III.

Kulminacyjnym punktem obchodów będzie spotkanie pod namiotem przy sanktuarium o godzinie 12. Na miejscu będzie można wysłuchać wspomnień o uczestnikach operacji, ponadto przewidziano piknik historyczny z udziałem grup rekonstrukcji historycznej oraz grę terenową. Jak podkreślają organizatorzy, wydarzenie ma nie tylko charakter patriotyczny, ale również edukacyjny - przybliża mieszkańcom i gościom znaczenie lokalnych działań w kontekście ogólnonarodowym.

Na uroczystości zapraszają: burmistrz Radłowa Mateusz Borowiec, kustosz Sanktuarium w Zabawie ks. Zbigniew Szostak, starosta tarnowski Jacek Hudyma, Światowy Związek Żołnierzy AK Okręg Tarnów oraz Gminne Centrum Kultury i Czytelnictwa w Radłowie.

A. Cichy / fot. P. Topolski